Mới đây, đài MBS Nhật Bản đã đăng tải một đoạn phóng sự về lao động người Việt Nam lưu trú bất hợp pháp ở Nhật – được gọi là “Bộ đội”. Nội dung video cũng phản ánh rõ thực trạng: Nhiều người Việt Nam đang lưu trú bất hợp pháp tại Nhật có nhu cầu việc làm cao; và thực ra họ là những con người làm việc rất chăm chỉ. Có rất nhiều trường hợp do dịch bệnh không thể về nước. Họ ra tự thú nhưng cũng không thể về nước vì các chuyến bay hồi hương bị hủy; hoặc chưa tới lượt được về. Để mua một vé máy bay thuê cũng cần khoảng 25 man, khiến nhiều người bỏ cuộc.
Ai là “Bộ đội”?
“Bộ đội” ở đây là một cái tên dành cho những người Việt lưu trú bất hợp pháp tại Nhật. Bị cảnh sát truy đuổi như thể họ là những người lính Việt Nam trong thời chiến tranh. Số người lưu trú bất hợp pháp tại Nhật theo ước tính là 80.000 người. Trong đó người Việt đông nhất, khoảng 15.000 người.
Chỉ cần tìm trên Facebook với từ khóa “Bộ đội”; các bạn có thể thấy hàng loạt các group “Bộ đội” tại các vùng khác nhau ở Nhật Bản. Tại đây có rất nhiều thông tin về tình hình corona, thiên tai, thảm họa và cả tìm việc làm. Trong đó, hơn một nửa số bài đăng là thông tin tuyển dụng và việc làm cho người lưu trú bất hợp pháp. Những bài này thường nhận được rất nhiều quan tâm và bình luận.
Nguyên nhân trở thành “Bộ đội”
Có rất nhiều tình huống khác nhau dẫn đến việc trở thành “Bộ đội”. Có bạn vì covid, kinh tế tại gia đình bị ảnh hưởng, không có tiền đóng học phí nên buộc phải thôi học. Có bạn vì công ty tiếp nhận tại Nhật bị ảnh hưởng covid, không có việc làm, bị đuổi. Cũng có bạn vì môi trường làm việc quá khắc nghiệt, bị công ty đối xử tệ bạc nên trốn ra ngoài….
Thông thường, để có thể tiếp tục lưu trú hợp pháp thì các bạn phải trình bày với Cục xuất nhập cảnh để được hỗ trợ. Tuy nhiên, có rất nhiều khả năng Cục xuất nhập cảnh đưa ra quyết định khiến cuộc sống của các bạn trở nên khó khăn hơn. Vì thế mà có nhiều người quyết định im lặng và trở thành “Bộ đội”. Và đó cũng là lý do cho xự xuất hiện của các group “Bộ đội” trên facebook. “Những trang này đối với người Nhật là phạm pháp nhưng đối với chúng tôi nó rất quan trọng. Nếu không có những group này thì chúng tôi không tìm được việc làm.” – Một bạn cho biết.
“Bộ đội” – Những người cần được quan tâm
Chắc hẳn “Bộ đội” đã và đang là một cái tên có chút tiêu cực. Có người hình dung họ là những người làm xấu đi danh tiếng người Việt ở Nhật. Nhưng thực tế, có rất nhiều người lao động chân chính, chăm chỉ làm việc; bất đắc dĩ phải bỏ trốn, phải phạm pháp. Đơn giản, họ mong muốn có một công việc, có thu nhập để trang trải cuộc sống. Tại Nhật cũng có các nhà chùa, đơn vị giúp đỡ người khó khăn, thất nghiệp nhưng không phải ai cũng biết đến và được hỗ trợ. Vì vậy, có những người hằng ngày vẫn phải nghĩ cách làm sao để kiếm tiền sống qua ngày. Hơn hết, họ cần được Chính Phủ bảo hộ để sinh sống tại Nhật cho đến khi về nước.
Chính sách của Chính phủ Nhật đối với “Bộ đội”
Thông thường, nếu bị bắt do lưu trú bất hợp pháp thì sẽ bị giam tại Cục cho tới khi về nước. Nhưng hiện tại có chế độ Miễn luật tạm thời – tạm thời nới lỏng những ràng buộc về việc bị giam tại Cục xuất nhập cảnh khi bị bắt vì lưu trú bất hợp pháp. Để tránh việc cơ sở giam giữ bị quá tải trong thời điểm corora, vào năm ngoái đã có tới 6.388 trường hợp được miễn luật tạm thời.
Trong bản Miễn luật tạm thời có các nội dung quy định về phạm vi làm việc, nghĩa vụ trình báo và những công việc bị cấm. Có những trường hợp không được phép đi làm trong thời gian chờ đã gây ra nhiều bất cập. Người ta đặt ra câu hỏi: Nếu không có việc làm, không có thu nhập thì họ sẽ phải sống như thế nào?
Nhận định của chuyên gia
Tại Nhật những năm gần đây, các vụ ăn trộm gia súc, nông sản hay tại siêu thị vẫn diễn ra liên tục. Trong số những người bị bắt, có rất nhiều trường hợp là “Bộ đội” hoặc đối tượng Miễn luật tạm thời. Về vấn đề này, một nhà chuyên môn Nhật nhận định, nguyên nhân là do các chính sách hỗ trợ của chính phủ chưa đầy đủ khi chưa xem xét toàn diện những vấn đề khó khăn mà người lao động bất hợp pháp gặp phải trong cuộc sống cho tới khi được về nước. Khi mà các bạn bị bắt và không thể làm việc vì phạm pháp, nhưng lại không được bảo hộ, giúp đỡ mà quay về xã hội. Vì vậy các bạn chỉ còn cách vi phạm pháp luật, bao gồm cả lao động bất hợp pháp.”
Kết lại
Cuộc sống tại Nhật Bản không hề là màu hồng như nhiều người vẫn nghĩ. Đó là cả một khoảng thời gian phấn đấu và cố gắng. Việc người lao động/ du học sinh trốn ra ngoài có thể là hành động sai. Nhưng chúng ta cũng cần đặt ở vị trí của họ để hiểu tại sao họ lại làm như vậy. Cần hiểu được những khó khăn của người lao động khi sống ở Nhật để đưa ra cách giải quyết; giảm thiểu tình trạng bỏ trốn và cả những vấn nạn do bỏ trốn gây nên.
Nguồn: Phóng sự đài MBS Nhật Bản
Có thể bạn cũng quan tâm
🌻 Phân biệt 2 chế độ Thực tập kỹ năng và Kỹ năng đặc định tại Nhật
🌻 Du học Nhật hay Xuất khẩu lao động Nhật? Đừng sang Nhật theo trào lưu!
🌻 Đây có được xem là Ăn cắp ở Nhật? Bài học cho mọi người; Cách cảnh sát Nhật nhìn nhận?
🌻 3 Tips hay giúp bạn tiết kiệm khi sống à học tập tại Nhật!
🌻 Cuộc sống ở Nhật: 1001 các trò lừa đảo lẫn nhau của người Việt ở Nhật!
Tôi là Phi Hoa. Doanh nhân Việt Nam tại Nhật Bản. Mẹ của hai thiên thần nhỏ. Người truyền cảm hứng cho các bạn trẻ Việt Nam. Cùng kết nối và theo dõi những chia sẻ mới nhất của Hoa về Hành trình chinh phục Nhật Bản tại các kênh sau nhé!
🌻Page Phi Hoa – Chinh phục Nhật Bản https://bit.ly/30pdhas
🌻Cộng đồng Cùng chinh phục Nhật Bản: https://bit.ly/3hm6pBH
🌻Youtube những chia sẻ của Hoa: https://bit.ly/2E4Po0z
Bạn cần được tư vấn, giải đáp thắc mắc từ Hoa? Đừng ngại gởi đến Hoa những câu hỏi tại đây nhé!
