Một góc nhìn khác chân thực của tác giả về những người Việt phạm tội trên đất Nhật, tiếng thổ lộ xé lòng từ người cầm đầu băng nhóm người Việt phạm tội tại Gunma.
Tháng 8/2021, những kẻ đứng đầu của băng đảng Kudokai lần đầu tiên bị kết án tử hình, làm rúng động toàn bộ “thế giới ngầm” ở Nhật Bản. Trái ngược với các băng đảng Yakuza Nhật Bản đang dần bị mất đi thế lực, sự trỗi dậy của các băng đảng Mafia người nước ngoài ở Nhật đang lớn mạnh hơn bao giờ hết. Ở bài viết này chúng tôi xin được trích dẫn một phần từ tác phẩm đầy chân thật lột tả rõ chiều sâu của xã hội Nhật Bản.
Sau khi có được thông tin nhóm người xấu Việt Nam liên quan đến vụ việc trộm cắp gia súc hàng loạt ở vùng phía Bắc Kanto Nhật Bản, tác giả đã quyết định bắt tay vào quá trình tìm hiểu và thu thập thông tin để làm rõ danh tính của băng nhóm này.
(Bài viết đã được biên tập chỉnh sửa để đăng tải lại tuy nhiên tuổi, chức danh… được giữ nguyên giống như tại thời điểm phỏng vấn)
Nội dung chính
Sự phạm tội có căn nguyên đến từ “sự biến dạng” của chế độ Thực tập sinh kỹ năng dành cho người nước ngoài.
Khi nghe được câu chuyện từ một quan chức cảnh sát Gunma, thay vì cảm thấy tức giận đối với băng nhóm xấu người Việt Nam, tôi lại cảm nhận được một nỗi buồn và tiếc nuối sâu sắc đối với chế độ Thực tập sinh kỹ năng dành cho người nước ngoài ở Nhật.
Ý kiến cho rằng: không thể dung tha cho băng đảng người Việt này với việc liên tục lặp lại việc trộm cắp gia súc là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên điều đáng nói ở đây, nguyên nhân của sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đối tượng xấu người Việt có phải đến từ sự méo mó và biến dạng của chế độ Thực tập sinh kỹ năng người nước ngoài. Mà chế độ này lại do chính Nhật Bản đứng ra lên kế hoạch triển khai và tổ chức?
“Sự việc lần này gây chấn động hơn tôi nghĩ. Trên lập trường của nạn nhân, việc cảnh sát tỉnh Gunma bị chỉ trích nặng nề vì một số người Việt không bị truy tố đó là điều đương nhiên. Mặc dù vậy, tôi không thể chịu đựng được việc mà những người Việt Nam khác chăm chỉ, nghiêm túc làm việc nhưng bị phân biệt đối xử và phán xét một cách đầy thành kiến. Những vấn đề này sẽ không thể giải quyết triệt để nếu như không cải thiện lại các vấn đề của chế độ Thực tập sinh kỹ năng dành cho người nước ngoài”
Trong tương lai kinh tế Việt Nam có thể phát triển hơn, người Việt đến Nhật Bản để làm việc có thể ít đi thì tương lai vẫn sẽ có những người lao động của các nước nghèo khác đến Nhật Bản làm việc. Như thế, về cơ bản vấn đề chỉ nằm ở chỗ là đối tượng người nước ngoài sẽ thay đổi còn bản chất vấn đề vẫn ở đó. Cuộc chiến chống tội phạm là điều cần làm, nhưng tôi nghĩ giải pháp là bằng những đãi ngộ phù hợp, hãy cho thấy rằng xã hội Nhật bản luôn chào đón người ngước ngoài. Tỉnh Gunma ủng hộ sự chung sống đa văn hóa với người nước ngoài và ban hành sắc lệnh vào tháng 4 năm 2021.Chính vì vậy, tôi nghĩ điều quan trọng nhất là việc thực hiện triết lý đó một cách thiết thực nghiêm túc chứ không phải chỉ xem là lời nói suông”.
Cách nhìn nhận vấn đề và lời nói mang tính chất biện hộ cho băng nhóm người Việt Nam của quan chức cảnh sát trên cũng làm tôi cảm thấy khá bất ngờ.
“Bán và ăn gia súc” – Sự thật về vụ việc trộm cắp gia súc
Sau khi thu thập được nhiều thông tin, tôi đã có cơ hội gặp mặt với “đại ca của Gunma” – người được xem là nắm vai trò cầm đầu nhóm tội phạm người Việt đã bị bắt liên quan đến vụ án trộm cắp gia súc. Nguyễn A (Tên giả mạo, độ tuổi 30) là một người đàn ông Việt Nam nhỏ con, thanh mảnh, đang là thực tập sinh kỹ năng nước ngoài và là một thành viên của nhóm người Việt phạm tội. Từ vẻ bên ngoài, tôi chỉ có thể nghĩ rằng đây là một con người hoàn toàn khỏe mạnh.
Vì Nguyễn A khá đề phòng nên khi được yêu cầu phỏng vấn anh ấy đã từ chối nhiều lần. Cuối cùng, tôi phải thông qua một người quen để có thể hẹn gặp mặt và thu thập thông tin. Địa điểm phỏng vấn được chỉ định tại một quán karaoke cách âm do người Trung Quốc điều hành cùng với điều kiện cấm ghi âm và ghi chép lại nội dung trò chuyện. Nguyễn A không giỏi tiếng Nhật, vì thế mà buổi phỏng vấn hôm đó có thêm cả thông dịch viên.
“Người Việt Nam, ai cũng gặp khó khăn về tiền bạc, mặc dù chăm chỉ làm việc trong thời gian dài nhưng lương cũng khá thấp. Sau khi bị trừ đi các loại chi phí như bảo hiểm lao động thì tiền về tay còn khoảng 10 man. Sau đó, chúng tôi sẽ phải gửi tiền về cho gia đình ở Việt Nam. Ngân hàng bưu điện Nhật Bản Yuucho là nơi tốt để gửi về do chi phí rẻ. Nếu gửi tiền về nhà, tiền ăn bên này cũng chẳng còn. Vì thế tôi muốn kiếm thêm nhiều tiền hơn.”
“Nếu bạn là người Việt Nam, bạn có thể sẽ được dạy cách mổ bò, gà, lợn. Tỉnh Gunma hay Tochigi thường được xem là các vùng quê, không có camera, an ninh cũng không mấy chặt chẽ nên chúng tôi đã có thể trộm gia súc dễ dàng hơn. Vật nuôi sau khi lấy trộm, chúng tôi sẽ bán hoặc để ăn. Việc rao bán nó trên Facebook hoàn toàn là một sai lầm nên tôi không làm như vậy”
Giống như khi tôi hỏi cảnh sát và những băng đảng liên quan, đằng sau việc phạm tội có vẻ chính là hoàn cảnh cơ cực phải chống chọi lại với cuộc sống khó khăn của người Việt. Nhất là sống với mức sinh hoạt ở Nhật với đồng lương của thực tập sinh.
“Tôi biết cảnh sát cũng không nắm bắt được điều này, nhưng tôi muốn hỏi liệu gia súc khi bị trộm sẽ được tiêu huỷ ở đâu?
“Tất nhiên sẽ có những địa điểm có thể buôn bán gia súc ăn trộm mà không bị phát hiện. Tôi chỉ có thể bật mí rằng đó không là người Nhật, cũng không phải các quán ăn, nhà hàng của người Nhật. Bản thân tôi không tin người Nhật. Có thể anh sẽ không thích nghe như vậy. Chính vì thế, lần phỏng vấn này tôi không thể nói hết tất cả. Vì bạn của tôi đã giới thiệu nên không còn cách nào khác tôi đành nhận lời tham gia. Nếu có vấn đề gì xảy ra, nó sẽ phá hủy cả cuộc đời tôi và bạn cũng không có trách nhiệm gì và cũng không thể chịu được trách nhiệm đó”.
“Tất nhiên sẽ có những địa điểm có thể buôn bán gia súc ăn trộm mà không bị phát hiện. Tôi chỉ có thể bật mí rằng đó không là người Nhật, cũng không phải các quán ăn, nhà hàng của người Nhật. Bản thân tôi không tin người Nhật. Có thể anh sẽ không thích nghe như vậy. Chính vì thế, lần phỏng vấn này tôi không thể nói hết tất cả. Vì bạn của tôi đã giới thiệu nên không còn cách nào khác tôi đành nhận lời tham gia. Nếu có vấn đề gì xảy ra, nó sẽ phá hủy cả cuộc đời tôi và bạn cũng không có trách nhiệm gì và cũng không thể chịu được trách nhiệm đó”.
“Người Nhật giễu cợt người Việt Nam”
Có lẽ Nguyễn A đã bán những gia súc ăn trộm được cho các quán ăn, nhà hàng của người Việt và người nước ngoài mà anh ấy quen biết. Ngoài ra, tôi nghĩ các băng đảng của Nhật cũng phải chịu thua về mặt phương tiện liên lạc so với bọn họ. Tôi đã nắm bắt được rằng họ sử dụng khá thành thạo các ứng dụng liên lạc mà không để lại hồ sơ cuộc gọi ví dụ như Signal hay Telegram,.. Hơn thế nữa, tôi cũng đã hiểu được rằng những thành viên chủ chốt của băng nhóm người Việt này chủ yếu là những người Việt Nam đang đối mặt với tình cảnh khó khăn và thu thập liên lạc lẫn nhau thông qua mạng xã hội.
-Tuy nhiên, những người chủ bị bạn trộm gia súc mà họ tốn công chăm sóc trong nhiều năm cũng sẽ rơi vào khó khăn như chính bạn đang trải qua. Vậy thì bạn nghĩ sao về chuyện này?
Khi hỏi câu hỏi này, tôi thấy khuôn mặt vô cảm cho đến giờ của Nguyễn A thoáng có chút xao động.
“Tôi cảm thấy rất tệ, thật lòng mà nói là như vậy. Tuy nhiên, chính bản thân chúng tôi cũng có cảm giác bị người Nhật lừa dối. Công việc ít ỏi, lương thấp và phòng ở chật chội. Trừ nhiều chi phí như tiền bảo hiểm thất nghiệp đầy vô nghĩa. Rồi ngay cả khi tôi muốn được làm việc và kiếm nhiều tiền nhưng lại không được cho phép làm việc. Chỉ có người Việt Nam khôn khéo xu nịnh người Nhật mới được coi trọng. Người Nhật hay giễu cợt chúng tôi là một lũ ngu ngốc tôi đã liên tục chịu đựng điều đó.”
Vậy lý do bạn phạm tội chính là một cách trả thù lại người Nhật?
“Không phải như vậy. Tôi trộm gia súc để duy trì cuộc sống. Không người Việt Nam nào muốn phạm tội cả. Người Việt đã rất khó khăn nay vì tình hình dịch bệnh Corona càng trở lên khó khăn hơn. Nhiều người bị thôi việc lại không thể trở về nước. Chúng tôi thật sự rất khổ sở.”
Nguyễn A trả lời có chút sợ hãi. Đến đây, tôi cũng không thể nói thêm bất cứ điều gì để trách móc Nguyễn A.
Bài viết được kênh Phi Hoa dịch lại từ bài đăng trên Bunshun.jp vào ngày cuối cùng của năm 2021. Bài viết được chia sẻ rộng rãi khắp các mạng xã hội của Nhật và các group cộng động người Việt Nam tại Nhật. Từng dòng tâm sự như tiếng nói đại diện của nhiều người Việt Nam làm việc tại Nhật theo chế độ thực tập sinh kỹ năng. Chúng ta không bao che, nguỵ biện cho vấn đề phạm tội nhưng chúng ta cần có góc nhìn đa chiều về vấn đề người nước ngoài nói chung, người Việt Nam nói riêng phạm tội trên đất Nhật.
